top of page

Monero (XMR) nima?

Kriptopediya

4 daqiqa

22/10/24, 14:17

Foto: AI

Monero (XMR) — bu mashhur kriptovalyutalardan biri bo'lib, 2014-yilda foydalanuvchilar uchun tranzaksiyalarni amalga oshirishda maksimal maxfiylik va xavfsizlikni ta’minlash maqsadida yaratilgan. Agar siz Bitcoin kabi kriptovalyutalar haqida umumiy tushunchaga ega bo'lsangiz, Monero ham raqamli valyuta sifatida shunga o'xshaydi, ammo uning bir katta farqi bor: Monero anonimlikka yo'naltirilgan.

Monero xususiyatlari


1. Anonimlik

Bitcoin va boshqa mashhur kriptovalyutalardan farqli o'laroq, bu yerda tranzaksiyalar berkitilishi mumkin, Monero maxsus texnologiyalarni qo'llaydi, bu esa yuboruvchi, qabul qiluvchi va tranzaksiya miqdorini yashiradi. Bu Moneroni eng anonim kriptovalyutalardan biriga aylantiradi. Ya'ni, agar siz kimgadir Monero yuborsangiz, hech kim pullar qayerdan va qayerga ketganini bila olmaydi.


2. Ring imzolari va yashirin manzillar

Monero kalit imzolari (Ring Signatures) va yashirin manzillar (Stealth Addresses) texnologiyasidan foydalanadi. Ring imzolari tranzaksiyani bir vaqtning o'zida bir nechta foydalanuvchi yuborgan kabi ko'rsatadi, ammo haqiqiy yuboruvchi kim ekanligini hech kim bilmaydi. Yashirin manzillar esa qabul qiluvchining ma'lumotlarini himoya qiladi, har bir tranzaksiya uchun bir martalik manzillar yaratiladi, shunda yuboruvchi ham, qabul qiluvchi ham fosh bo'lmaydi.


3. Fungibility — o'zaro almashtirilish

Monero haqiqatan ham o'zaro almashtiriluvchi valyuta hisoblanadi. Ya'ni, har bir Monero tanga boshqasi bilan tengdir, chunki hech kim ma'lum tangalar bilan qanday tranzaksiyalar amalga oshirilganini bila olmaydi. Boshqa kriptovalyutalarda, masalan, Bitcoin’da har bir tanga kuzatilishi mumkin, va bu ba'zan noqonuniy operatsiyalar uchun ishlatilgan tangalarni bloklashga olib keladi. Monero bilan bunday muammo yo'q.


4. Monero qazib olish (mining)

Moneroni oddiy kompyuter orqali qazib olish mumkin, bu esa ko'plab boshqa kriptovalyutalardan farq qiladi, chunki ular qimmat va maxsus qurilmalarni talab qiladi. Bu Moneroni mayn qilish imkoniyatini odamlar uchun qulayroq qiladi.


Monero nima uchun ishlatiladi?


Monero o'zining moliyaviy maxfiyligini qadrlaydiganlar uchun jozibali. Bu shaxsiy ma'lumotlarini xakerlar, hukumatlar yoki kompaniyalardan himoya qilishni istagan odamlar bo'lishi mumkin. Shuningdek, Monero anonimlik muhim bo'lgan bozorlarda, qonuniy va noqonuniy operatsiyalar uchun ham qo'llaniladi.


Monero shuningdek, faoliyat yuritayotgan jurnalistlar va faollar orasida mashhur, ular o'z moliyaviy harakatlarini hukumat yoki uchinchi shaxslardan yashirmoqchi bo'lishadi. Bu, ayniqsa, so'z erkinligi cheklangan repressiv rejimlarda muhimdir.


Moneroning afzalliklari va kamchiliklari


Afzalliklari:

- To'liq anonimlik va shaxsiy ma'lumotlarni himoya qilish.

- Tangalarning o'zaro almashtirilishi (fungibility).

- Oddiy kompyuterlarda qazib olish imkoniyati.

- Dasturchilar tomonidan doimiy yangilanishlar va yaxshilanishlar.


Kamchiliklari:

- Monero yangi foydalanuvchilar uchun biroz murakkabroq bo'lishi mumkin.

- Ba'zi birjalar Moneroni qo'llab-quvvatlamaydi, chunki uning anonimligi yuqori.

- Moneroning noma’lumligi ba’zida noqonuniy maqsadlarda foydalaniladi, bu esa tartibga soluvchilar tomonidan salbiy e’tiborga sabab bo’lishi mumkin.


Xulosa


Monero (XMR) — bu foydalanuvchilar uchun moliyaviy operatsiyalarda maksimal maxfiylikni ta’minlaydigan kriptovalyuta. Ma’lumotlarni himoya qilishning ilg'or texnologiyalari tufayli Monero foydalanuvchilarga anonim tranzaksiyalarni amalga oshirish imkonini beradi, bu uni moliyaviy erkinligini qadrlaydiganlar orasida ayniqsa mashhur qiladi. Ammo, Moneroning afzalliklari bilan birga, ba'zi kamchiliklari ham bor, masalan, ayrim platformalarda cheklangan qo’llab-quvvatlanishi.

O'xshash yangiliklar
Blockchain Texno
Blockchain Texno 2024 ©
bottom of page