Impermanent loss — bu moliyaviy termin bo‘lib, u markazlashmagan moliya (DeFi) sohasida ishlatiladi va likvidlik havzalariga, masalan, Uniswap, SushiSwap va boshqa blokcheyn platformalariga mablag‘ kiritish bilan bog‘liq.

Foydalanuvchi o‘z mablag‘larini (masalan, kriptovalyutani) likvidlik havzasiga qo‘shganida, havza orqali amalga oshirilgan tranzaksiyalar uchun komissiyadan daromad oladi. Ammo havzaga kiritilgan aktivlarning qiymati o‘zgarishi mumkin. Yo'qotishlar aktivlardan birining yoki ikkisining ham qiymati o‘zgarishi natijasida yuzaga keladi.

Bu qanday ishlaydi:

1. Likvidlik havzasiga mablag‘ kiritish: Siz ikkita aktivni (masalan, ETH va USDT) ma’lum nisbatda (odatda 50/50) qo‘shasiz.

2. Narxlarning o‘zgarishi: Agar aktivlardan birining narxi boshqasiga nisbatan oshsa yoki tushsa, havzadagi aktivlarning balansiga ta’sir qiladi, chunki u nisbatni saqlashi kerak.

3. HODL bilan solishtirishdagi zarar: Agar siz ushbu aktivlarni shunchaki saqlaganingizda, sizning foydangiz ko‘proq bo‘lishi mumkin edi.

Misol:

Tasavvur qiling, siz havzaga 1 ETH (narxi $1000) va 1000 USDT qo‘shdingiz. Sizning umumiy hissa qo‘shgan summangiz $2000.

- Agar ETH narxi $2000 gacha oshsa, siz havzadan kamroq ETH olasiz, chunki aktivlarning ulushi o‘zgardi. Masalan, sizda 1 ETH o‘rniga 0.8 ETH va 1600 USDT qoladi. Bunda, sizning hissangiz $3200 bo‘ladi. Ammo, agar siz aktivlarni saqlagan bo‘lsangiz, sizda 1 ETH ($2000) va 1000 USDT ($3000) bo‘lardi. $200 farq — bu zarar hisoblanadi.

Bu zararni qanday kamaytirish mumkin?

1. Barqaror juftliklarni tanlash: Volatillik darajasi past bo‘lgan aktiv juftliklarini ishlating (masalan, stabilkoin juftliklari, USDT/USDC kabi).

2. Uzoq muddat saqlash: Ba’zida tranzaksiya komissiyalari zararlarni qoplashi mumkin.

3. Bozorni kuzatib borish: Bozor dinamikasini tushunish va o‘z vaqtida likvidlikni chiqarib olish foydali bo‘lishi mumkin.

Shunday qilib, impermanent loss — bu DeFi’da qatnashishda hisobga olinishi kerak bo‘lgan muhim omil. Tavakkalchiliklarga qaramay, agar ularning xususiyatlarini hisobga olsangiz va ulardan to‘g‘ri foydalansangiz, likvidlik havzalari foydali bo‘lishi mumkin.