2009-yilda yaratilganidan beri Bitcoin kichik tajribadan dunyodagi eng muhokama qilinadigan aktivlardan biriga aylandi. Investorlardan tortib ekspertlargacha uni tobora ko‘proq «raqamli oltin» deb atamoqda. Ammo bu nimani anglatadi? Bu shunchaki metaforami yoki orqasida real asos bormi? Oltin nima uchun muhim?

Avval oltin haqida gaplashamiz. Ming yillar davomida oltin boylik saqlash va kapitalni himoya qilish vositasi bo‘lib kelgan. U inflyatsiyaga chidamli, miqdori cheklangan va doimiy talabga ega. Shuning uchun inqiroz vaqtida ko‘pchilik sarmoyadorlar oltinga murojaat qiladi.

Bitcoin va uning o‘xshash jihatlari

Bitcoin oltinga o‘xshash bir necha asosiy xususiyatlarga ega:

1. Cheklangan miqdor. Bitcoin maksimal 21 million dona bo‘ladi. Bu uni kamyob resursga aylantiradi.

2. Davlatlardan mustaqillik. Bitcoin hech qaysi hukumat yoki markaziy bankka bo‘ysunmaydi.

3. Universallik. U dunyoning istalgan nuqtasida ishlatilishi mumkin — xuddi oltin kabi.

O‘xshashlik va farqlar

Garchi Bitcoin va oltin o‘xshash bo‘lsa-da, ular orasida farqlar ham mavjud:

1. Raqamli shakl. Bitcoin faqat internetda mavjud, uni ishlatish uchun texnik bilim kerak.

2. Narxning o‘zgaruvchanligi. Bitcoin kursi juda o‘zgaruvchan, oltin esa barqarorroq.

3. Yangi texnologiya. Bitcoin atigi 10 yildan oshdi, oltin esa ming yillardan beri mavjud.

Mutaxassislar nima deydi?

MicroStrategy yoki Tesla kabi yirik kompaniyalar Bitcoin’ni inflyatsiyadan himoya vositasi sifatida ko‘rmoqda. Shuningdek, iqtisodiy inqirozdagi davlatlarda (masalan, Argentina yoki Turkiya) aholi ko‘proq Bitcoin orqali o‘z jamg‘armasini saqlashga harakat qilmoqda.

Xulosa

Bitcoin’ni «raqamli oltin» deb atash mumkin — u oltinning barcha xususiyatlarini emas, balki funksiyalarini raqamli shaklda takrorlaydi. Bu zamonaviy dunyoda boylikni saqlashning yangi usuliga aylangan. Biroq, har qanday aktiv kabi, u ham risklarga ega va unga ongli yondashuv talab qilinadi.